Η πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι αναχώρησε από την Ταϊπέι, αφήνοντας πίσω της ένα εκρηκτικό σκηνικό με τον κινεζικό στρατό να ξεκινά ναυτικά και αεροπορικά στρατιωτικά γυμνάσια με πραγματικά πυρά στο όριο των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου της Ταϊβάν, περικυκλώνοντας το νησί από έξι σημεία.
Οι στρατιωτικές ασκήσεις περιλαμβάνουν όχι μόνο δοκιμές συμβατικών πυραύλων, αλλά και σενάρια κατάρριψης στόχων από ξηράς και αέρος. Γι’ αυτόν τον λόγο, τα συγκεκριμένα γυμνάσια περιγράφονται ως πρωτοφανή όσον αφορά στην εγγύτητά τους στην Ταϊβάν, αλλά και στην κλίμακα και την έντασή τους, όπως ανέφερε το CNN.
Σε ύψιστη ετοιμότητα έχει τεθεί ο στρατός της Ταϊβάν, ενώ, όπως ανακοινώθηκε, μαχητικά αεροσκάφη απογειώθηκαν για να αναχαιτίσουν κινεζικά αεροσκάφη που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της.
«Οι προαναγγελθείσες στρατιωτικές ασκήσεις, από τις 4 έως τις 7 Αυγούστου, συγκεκριμένα σε έξι περιοχές νοτιοδυτικά και νοτιοανατολικά της Ταϊβάν, αποκλείουν ουσιαστικά τον εναέριο χώρο της Ταϊβάν, παραβιάζουν τα εθνικά εδάφη, τα ύδατά μας και την κυριαρχία μας» δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Άμυνας, Σου Λι Φανγκ.
Για νόμιμες και αναγκαίες ασκήσεις έκανε λόγο η Κίνα. Για εξηγήσεις κλήθηκε ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Πεκίνο την ώρα που ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών χαρακτήριζε την επίσκεψη Πελόζι απροκάλυπτη φάρσα.
«Με το πρόσχημα της «δημοκρατίας» οι Ηνωμένες Πολιτείες παραβιάζουν την κυριαρχία της Κίνας. (…) Αυτοί που παίζουν με τη φωτιά δεν θα έχουν καλό τέλος και όσοι προσβάλουν την Κίνα πρέπει να τιμωρηθούν» σημείωσε ο επικεφαλής της κινεζικής διπλωματίας, Γουάνγκ Γι.
«Δεν υπάρχει λόγος η Κίνα να εκμεταλλεύεται το απολύτως νόμιμο και τυπικό ταξίδι της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων και να το μετατρέπει σε πρόσχημα για να αυξήσει την ένταση ή να προκαλέσει ένα είδος κρίσης ή σύγκρουσης» υπογράμμισε ο συντονιστής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι.
Σε αποκλειστική συνέντευξή του στην ΕΡΤ και τον Πιέρρο Τζανετάκο, ο πρέσβης της Κίνας στην Αθήνα, Σιάο Τζουντσένγκ, χαρακτήρισε αναξιόπιστη και χρεοκοπημένη την αμερικανική εξωτερική πολιτική, υπογραμμίζοντας ότι ο κινεζικός λαός θα αγωνιστεί για την εθνική επανένωση.
«Οι δραστηριότητες της κας Πελόζι στην κινεζική περιοχή της Ταϊβάν, με οποιαδήποτε μορφή και για οποιονδήποτε λόγο είναι μια τεράστια πολιτική πρόκληση. Η συμπεριφορά της κας Πελόζι αποτελεί σοβαρή παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κίνας. (…) Τα γεγονότα απέδειξαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αθέτησαν τις υποσχέσεις τους και ότι η εθνική τους αξιοπιστία είναι ακόμα πιο χρεοκοπημένη» τόνισε ο Σιάο Τζουντσένγκ.
Κατά τη διάρκεια της ιστορικής επίσκεψής της, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων εκφώνησε ομιλία στη βουλή, έλαβε τιμητικές διακρίσεις και σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την πρόεδρο της χώρας εξέφρασε την αλληλεγγύη της στην Ταϊβάν, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί αλλαγή του στάτους κβο στην περιοχή.
«Η αντιπροσωπεία μας, για την οποία είμαι πολύ υπερήφανη, έφθασε στην Ταίβάν για να καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν θα εγκαταλείψουμε τη δέσμευσή μας στην Ταϊβάν και ότι είμαστε περήφανοι για τη φιλία μας» σημείωσε η Νάνσι Πελόζι.
Δεν θα υποκύψουμε στις απειλές, διεμήνυσε από την πλευρά της η πρόεδρος της Ταϊβάν.
«Αντιμετωπίζοντας εσκεμμένα αυξημένες στρατιωτικές απειλές, η Ταϊβάν δεν θα υποχωρήσει. Θα υπερασπιστούμε σθεναρά την κυριαρχία της χώρας μας» τόνισε η Τσάι Ινγκ Γουέν.
Η επίσκεψη Πελόζι δεν έμεινε ασχολίαστη από τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών.
«Δε βλέπω το λόγο για να δημιουργήσουν (οι ΗΠΑ) τέτοια ενόχληση εντελώς ξαφνικά, γνωρίζοντας και οι ίδιοι τι θα σήμαινε αυτό για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας» είπε ο Σεργκέι Λαβρόφ.
Την ανησυχία της για την όξυνση της κατάστασης στην περιοχή εξέφρασε η Ιαπωνία. Να εκτονωθεί η ένταση μέσω διαλόγου ζήτησε η Ε.Ε, τονίζοντας ότι παραμένει πιστή στην πολιτική της ενιαίας Κίνας.
Τεταμένες σχέσεις Κίνας – Ταϊβάν για πάνω από 7 δεκαετίες
Ένα μικρό νησί στα ανατολικά της ασιατικής ηπείρου το οποίο χωρίζει μια στενή λωρίδα θαλάσσης από την Κίνα. Η Ταϊβάν για το Πεκίνο αποτελούσε πάντοτε κινεζικό έδαφος, και η ηγεσία του δεν έχει ποτέ αποκλείσει ακόμη και στρατιωτική επέμβαση στην περιοχή προκειμένου να μην διεκδικήσει την ανεξαρτησία της.
«Η Ταϊβάν ζει με αυτή την απειλή για πάνω από 70 χρόνια. Τώρα όμως (η ένταση) ανεβαίνει σε μεγαλύτερα επίπεδα και γι’ αυτό ο κόσμος θα πρέπει να έχει εκεί στραμμένη την προσοχή του» σχολίασε ο δημοσιογράφος της DW, Ρίτσαρντ Γουόκερ.
Οι εντάσεις πυροδοτήθηκαν ουσιαστικά από το 1949. Ο ηττημένος ηγέτης των εθνικιστών ηττήθηκε από τους κομμουνιστές του Μάο Τσε Τουνγκ, κατέφυγε στην Ταϊβάν. Σχημάτισε δική του κυβέρνηση και δεν αναγνώρισε ποτέ την ηγεσία του Πεκίνου. Σταθμός για προσωρινή αποκλιμάκωση της έντασης η εύθραυστη συμφωνία του 1992 που βασίστηκε στην αρχή «Μία Κίνα, Δύο Συστήματα».
«Θέλουμε ο κόσμος να δει την αποφασιστικότητά μας και τις προσπάθειες που κάνουμε για να προστατεύσουμε τη χώρα μας» τόνισε η πρόεδρος της Ταϊβάν, Τσάι Ινγκ Γουέν.
Η ανάληψη της προεδρίας από την Τσάι Ινγκ Γουέν το 2016, υπέρμαχου της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν, έφερε και πάλι στα άκρα τις σχέσεις και διακοπή του διαλόγου.
«Δεν πρόκειται να αποκλείσουμε τη χρήση των δυνάμεών μας και παραμένει επιλογή μας να χρησιμοποιήσουμε κάθε μέσο που διαθέτουμε» τόνισε ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ.
Οι ΗΠΑ διαχρονικά ακολουθούν μια στρατηγική ασάφειας, ως προς το καθεστώς της Ταιβάν. Η παρουσία όμως εκεί της Νάνσι Πελόζι, ανέβασε στο κόκκινο την ένταση.
Η Κίνα το βλέπει σαν τεράστια πρόκληση από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι επικίνδυνο να παίζει κανείς με τη φωτιά, δήλωσε στην ΕΡΤ ο δημοσιογράφος Ρόμπιν Γουάνγκ.
«Κανείς δεν θα ήθελε να δει ένα πόλεμο μεταξύ της Κίνας και της Ταϊβάν. Γιατί αυτό θα έχει αβάστακτες συνέπειες. (…) Εμείς οι Κινέζοι, όπως και οι Έλληνες, αγαπούμε την ειρήνη. Δεν θέλουμε να γίνει πόλεμος, αλλά δεν φοβόμαστε ένα πόλεμο» είπε ο Ρόμπιν Γουάνγκ.
Σε Ταϊπέι και Πεκίνο ο κόσμος διχάζεται, ενώ αναλυτές, προειδοποιούν πως το ενδεχόμενο ενός πολέμου με αφορμή την Ταϊβάν θα φέρει καταστροφικές συνέπειες.
«Ο αντίκτυπος στη διεθνή κοινότητα θα είναι δέκα φορές μεγαλύτερος από τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο» σχολίασε ο αναλυτής Λι Τσενγκ.
Εκτιμάται πως αυτή η δεκαετία θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την περιοχή, με την έναρξη μιας διαμάχης να μην μπορεί να αποκλειστεί.
Η Πελόζι έφυγε, η «φωτιά» άναψε — Στην κόψη του ξυραφιού Κίνα – Ταϊβάν
Η Κίνα διαμηνύει ότι μπορεί να επιβάλει αποκλεισμό της νήσου και ότι η περιοχή ανήκει στη σφαίρα επιρροής της. Γι’ αυτό, κινητοποίησε πρώτη φορά εδώ και 27 χρόνια, σε τέτοια έκταση τις ένοπλες δυνάμεις της, πέριξ και τόσο επικίνδυνα κοντά στην Ταϊβάν. Και είναι αυτή η εγγύτητα που ενέχει τον κίνδυνο της ανάφλεξης. Γιατί στα ανατολικά της νήσου οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει τη μεγαλύτερη δύναμη στην περιοχή από τον πόλεμο του Βιετνάμ.
Πρόκειται για μια αντιπαράθεση στην κόψη του ξυραφιού. Η ισορροπία του τρόμου ή της υποκρισίας θα μπορούσε να ανήκει πλέον στο παρελθόν με τα δεδομένα που υπάρχουν:
- η επανένωση ακόμα και δια της βίας κατοχυρώνεται συνταγματικά στην Κίνα ως ιστορικό καθήκον
- η επίσκεψη Πελόζι έδωσε την ιδανική δικαιολογία στην Κίνα για παιχνίδια πολέμου
- πολλοί στο Κογκρέσο βλέπουν την Ταϊβάν ως μοχλό πίεσης για την παγκόσμια επικυριαρχία των ΗΠΑ.
Πάντως, για την ώρα, όλα παραπέμπουν σε παιχνίδι εξουσίας με τις δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις να δοκιμάζουν τα όρια αλλήλων.
Όσο για την Ταϊβάν, αντιμετωπίζει ήδη τις πρώτες συνέπειες: είναι υπό μεγαλύτερη κινεζική πίεση και με τις πρώτες οικονομικές κυρώσεις.
Από την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν, οι ΗΠΑ ενδεχομένως έχουν στρατηγικό κέρδος αν ο στόχος ήταν η επίδειξη ισχύος έναντι των προειδοποιήσεων της Κίνας. Αλλά πρέπει να το δούμε γενικότερα: Πρωταρχικός στόχος της πολιτικής της Ουάσιγκτον είναι να μην ξεσπάσει σινο-αμερικανικός πόλεμος, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν την Κίνα ως εχθρική και όχι ως ανταγωνιστική δύναμη.
Ανάλυση: Άννα Παπασωτηρίου
Επιμέλεια: Ευγενία Μυρίδου, Ζέτα Κονταξή
Πηγή: ΕΡΤ, ertnews.gr