Με στόχο να καταστεί η Αττική, πρώτη σε Ασφάλεια Περιφέρεια της χώρας, μέσα από ένα δυναμικό και εφικτό σχέδιο αντιπλημμυρικής θωράκισης το οποίο θα υλοποιηθεί «με τη στήριξη της Πολιτείας και τη συνεργασία της κοινωνίας», όπως είπε, ο περιφερειάρχης Γ. Πατούλης, παρουσιάστηκε το Master Plan της Περιφέρειας, σε ειδική εκδήλωση σε κεντρικό ξενοδοχείο, παρουσία υπουργών, δημάρχων, αντιπεριφερειαρχών, εκπροσώπων εθελοντικών ομάδων και της επιστημονικής κοινότητας.
Στην ημερίδα με τίτλο «Αττική: Ασφαλής Περιφέρεια, για τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών», παραβρέθηκαν και απεύθυναν χαιρετισμό οι υπουργοί Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χ. Στυλιανίδης, ο αν. υπουργός Εσωτερικών Στ. Πέτσας και ο υφ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γ. Αμυράς.
Οι υπουργοί στις τοποθετήσεις τους εξήραν την πρωτοβουλία της Περιφέρειας για την εκπόνηση αυτού του «απολύτως οργανωμένου σχεδίου προστασίας με προτάσεις, κοστολογήσεις και χρονοδιαγράμματα» και ανακοίνωσαν την οικονομική υποστήριξη για την εφαρμογή του αλλά και την αύξηση σε ποσοστό 30% των πόρων του ΕΣΠΑ προς την Περιφέρεια, για έργα Πολιτικής Προστασίας.
Στο Σχέδιο για την αντιπλημμυρική θωράκιση των πρόσφατα καμένων περιοχών που διαμορφώθηκε σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ και το Κέντρο Beyond του Εθνικού Αστεροσκοπείου καταγράφονται, οι κίνδυνοι, τα απαιτούμενα έργα, η κοστολόγηση, καθώς και οι τρόποι συμμετοχής και εκπαίδευσης των πολιτών σε θέματα Πολιτικής προστασίας.
Κατά τις εργασίες ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας του ΕΚΠΑ Ευ. Λέκκας ανέλυσε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στο φυσικό περιβάλλον. Ο Χάρης Κοντοές, διευθυντής Ερευνών ΕΑΑ/Κέντρο BEΥOND προχώρησε στην παρουσίαση αποτελεσμάτων εκτίμησης πλημμυρικού κινδύνου και ο μηχανικός – μελετητής Ν. Ραμπαούνης παρουσίασε τα τεχνικά έργα που απαιτούνται για την αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία της Αττικής. Τοποθετήσεις έγιναν επίσης από επιστημονικούς συνεργάτες του Κέντρου Beyond του ΕΑΑ, Αλ. Τσούνη και Ν. Σταθόπουλο, τον διευθυντή Τεχνικών έργων της Περιφέρειας Αλ. Καλογερόπουλο και τους προϊσταμένους των τεχνικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Γ. Ασπορυλάκη, Σ. Παγωτέλη και Μ. Κάραλη.
Στην ομιλία του ο περιφερειάρχης τόνισε ότι το σχέδιο της Περιφέρειας στηρίζεται σε ισχυρές βάσεις και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και εγγυήθηκε ότι «θα έχει και συνέχεια και συνέπεια, με στενή συνεργασία και στήριξη της Περιφέρειας, από το Κεντρικό Κράτος». Εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει η στήριξη τόσο «λόγω της παρουσίας των υπουργών όσο και της προγενέστερης συνεργασίας στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων, από την οποία έχουμε όλοι μάθει πολλά», όπως ανέφερε.
«Εμείς», πρόσθεσε, «θα καταθέσουμε τις ρεαλιστικές προτάσεις μας και θα διεκδικήσουμε τους πόρους που η Αττική δικαιούται. Και είμαι βέβαιος ότι τα χρήματα θα δοθούν και θα αξιοποιηθούν, με τον καλύτερο για τους πολίτες της Αττικής τρόπο. Για μας, τα σχέδια διαχείρισης κινδύνων δεν είναι απλά χαρτιά, άψυχες μελέτες και έργα υποδομής που κοστίζουν εκατομμύρια ευρώ». Τη διαβεβαίωση για την υποστήριξη του Σχεδίου από την Πολιτεία, έλαβε ο περιφερειάρχης σχεδόν αμέσως από τους υπουργούς.
Ειδικότερα ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης επισήμανε ότι για πρώτη φορά στην πολυετή θητεία του ως πολιτικός, αντιμετωπίζεται το ζήτημα της θωράκισης της Αττικής με οργανωμένο τρόπο σημείο- σημείο και χρονοδιαγράμματα. Με αναφορές στα ακραία φαινόμενα της Μήδειας και των θερινών πυρκαγιών, τόνισε ότι αποτελούν τη νέα πραγματικότητα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Ανέφερε ότι σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό και τον κ. Πέτσα συναποφασίστηκε και μπήκε για πρώτη φορά στο ΕΣΠΑ ένα πολύ μεγάλο ποσό για την Πολιτική Προστασία άνω των 700 εκατ. ευρώ. Επίσης στην Περιφέρεια Αττικής όπως και σε άλλες Περιφέρειες αυξήθηκαν κατά 30% οι πόροι του ΕΣΠΑ για αυτά τα έργα προκειμένου να «έχετε στη διάθεση σας πόρους για έργα και εξοπλισμό ώστε να τα αντιμετωπίσουμε με την καλύτερη δυνατή προετοιμασία», σημείωσε.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, υπογράμμισε τη βούληση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Οι συνέπειες αυτές πρόσθεσε, επηρεάζουν άμεσα την οικονομία κρατών και νοικοκυριών είτε με την καταστροφή της πρωτογενούς παραγωγής είτε με την ενεργοβόρα λειτουργία των κλιματιστικών λόγω του παρατεταμένου καύσωνα που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου εξαιτίας της αυξημένης παρουσίας του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Τόνισε ότι η κυβερνητική πολιτική για τη θωράκιση της κοινωνίας και της οικονομίας από την κλιματική αλλαγή στηρίζεται στους εξής δύο άξονες:
– Στην εξάλειψη των αιτιών που προκαλούν κλιματική αλλαγή. Με τη μείωση της εκπομπής των ρύπων CO2 από ανθρωπογενείς δραστηριότητες με στρατηγικές απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, είτε μέσω της αντικατάστασης του παλαιού στόλου των οχημάτων, είτε μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των δημοσίων κτιρίων με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με κόστος 5 φορές φθηνότερο από τη χρήση φυσικού αερίου ή λιγνίτη.
– Στη σύσταση υπουργείου για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με στόχο την κατασκευή υποδομών, έργων και παρεμβάσεων που θα θωρακίσουν τις περιουσίες και τις ζωές των πολιτών από τις συνέπειες και τους κινδύνους που απορρέουν από αυτή. Τέτοια έργα αφορούν στην αντιμετώπιση από τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα, ή τη διάβρωση των ακτών, ζήτημα το οποίο όπως είναι γνωστό στα επόμενα 30-50 χρόνια στη χώρα μας ενέχεται ο κίνδυνος να βυθιστεί το 30% των ακτογραμμών κάτω από χιλιάδες τόνους νερού με συνέπια υπερμεγέθεις απώλειες στην οικονομία από τη μείωση του τουρισμού, των παραγόμενων αγαθών κλπ.
Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ο υπουργός, εκπονήθηκε ο εθνικός κλιματικός νόμος που έχει αναρτηθεί σε διαβούλευση εντός του οποίου προσδιορίζονται οι στόχοι, η διακυβέρνηση και οι μηχανισμοί ελέγχου και υλοποίησης όπως και «τα Περιφερειακά και Δημοτικά Σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή τα οποία η Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη εκπονήσει πριν καν ψηφιστεί ο νόμος».
«Master plan σημαίνει η αρχή του μαραθώνιου, το πρώτο χιλιόμετρο. Έχουμε ακόμη 41 χιλιόμετρα αλλά την ίδια στιγμή η αρχή είναι το ήμισυ του παντός», ανέφερε μεταξύ άλλων ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης. Τόνισε ότι το Master Plan περιλαμβάνει το τρίπτυχο, Πρόληψη- Προετοιμασία/Ετοιμότητα- Ανθεκτικότητα και θα πρέπει με γνώμονα αυτές να υλοποιούνται όσες ενέργειες πραγματοποιηθούν από δω και πέρα.
«Αν τα καταφέρουμε θα περιορίσουμε τον κίνδυνο, θα μειώσουμε τις απώλειες ζωής. Από την άλλη όποιος πιστεύει ότι δεν θα έχουμε φυσικές καταστροφές είναι επίσης αφελής. Θα έχουμε φυσικές καταστροφές. Ο στόχος είναι να μειωθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και των φυσικών καταστροφών και την ίδια στιγμή να κάνουμε πιο ανθεκτικά τα συστήματα των πόλεων μας αλλά και πιο ανθεκτικό τον ίδιο τον πολίτη», υπογράμμισε ο κ. Στυλιανίδης προσθέτοντας «Όλοι μαζί θα πορευτούμε αυτό τον δύσκολο δρόμο».
Ο αν. υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας αναφέρθηκε στην επί μακρόν μονοδιάστατη αντιμετώπιση του θέματος της κλιματικής αλλαγής. Δηλαδή στον μετριασμό της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, παραμελώντας το φαινόμενο της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και κρίσης που ακολούθησε. Σημείωσε ότι δεν υπήρχε από πλευράς ΟΟΣΑ ή Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας η παραμικρή στόχευση οικονομικής ενίσχυσης των χωρών -μελών ώστε να προσαρμοστούν σε αυτή τη πραγματικότητα, όπου απαιτούνται εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και προαπαιτούμενο ένα πλαίσιο δημοσιονομικής σχεδιασμού ενός οργανισμού όπως π.χ. η ΕΕ και δεν είναι στις συστάσεις οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ για την κατεύθυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που πρέπει να ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια.
Ο κ Πέτσας εξέφρασε την ικανοποίηση του για την αποτύπωση των αναγκαίων έργων σημειώνοντας την ανάγκη ιεράρχησης των προτεραιοτήτων «λόγω των πεπερασμένων πόρων». Κάνοντας αναφορά στην επιστημονική αυτή εργασία της Περιφέρειας Αττικής, με τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες δράσεις, επισήμανε ότι θα υλοποιηθούν μέσω μιας προγραμματικής σύμβασης με το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ύψους περίπου 30 εκατ. ευρώ. Τόνισε ότι υπάρχει πλέον η δυνατότητα άμεσης υλοποίησης τους χάρη σε διάταξη που ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο και προβλέπει τη διαδικασία σύντμησης περίπου σε 55 ημέρες προκειμένου να προωθηθούν έργα ύψους μέχρι 5,2 εκατ. ευρώ.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Αμυράς, αναφέρθηκε στους δύο τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης από το υπουργείο «με πρόληψη και ενίσχυση βιοποικιλότητας». Χαρακτήρισε απαραίτητα τα έργα ορεινής υδρονομίας, που προέκρινε και η έρευνα της Περιφέρειας με την τοποθέτηση λιθοπληρωμάτων στα ρέμματα και τις χαρακώσεις των βουνών των περιοχών που επλήγησαν ιδιαίτερα. Αυτό ανακοίνωσε θα επιτευχθεί με τρεις προγραμματικές συμβάσεις για Βαρυμπόμπη- Αφίδνες- Κρυονέρι, για Βίλια και για τα Γεράνεια Όρη. Χαρακτήρισε τα έργα «έξυπνα» καθώς «προβλέπουν τις λιθοπλήρωτες αναβαθμίδες οι οποίες θα οδηγήσουν στη δίαιτα της διερχόμενης ροής του νερού». Αναφερόμενος στο υψηλό κόστος κατασκευής λόγω του δύσβατου χαρακτήρα της προσέγγισης, χαρακτήρισε σωστό το νόμο για τις απευθείας αναθέσεις όπως και αυτόν για την εξαίρεση των έργων (ορεινής υδρονομίας) από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Βάση των παραπάνω, σημείωσε ο κ. Αμυράς τα έργα αυτά με την υπογραφή των προγραμματικών είναι άμεσα υλοποιήσιμα. Πρόσθεσε ότι απομένει η συμφωνία σε ό,τι αφορά το κόστος και την ευθύνη συντήρησης τους σε ορίζοντα 20ετίας και πρότεινε στην Περιφέρεια να αναλάβει το κόστος έως την επίσημη παραλαβή των έργων και μετά η κεντρική διοίκηση να κάνει το χρέος της.
Αναφερόμενος στο δεύτερο σκέλος των πρωτοβουλιών του υπουργείου στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης τόνισε ότι αφορά στην ενίσχυση των δασικών οικοσυστημάτων με τη βιοποικιλότητα.
Πρόκειται για το Εθνικό σχέδιο αναδασώσεων όπου μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας απορροφήθηκαν 200 εκατ. ευρώ για τη φύτευση 20 εκατ. δέντρων τοπικής βιοποικιλότητας με πρόβλεψη για φύτευση άλλων πυρανθεκτικών στα σημεία γειτνίασης των οικισμών με το δάσος. Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε ότι σύντομα θα ξεκινήσουν οι πρώτες πιλοτικές αναδασώσεις στην Πάρνηθα με περίπου 70.000 δέντρα Κεφαλληνιακής Ελάτης σημειώνοντας ότι η δράση συνοδεύεται με τοποθέτηση αισθητήρων, drones και δορυφορική απεικόνιση αυτών των δέντρων και όλα αυτά γίνονται από Έλληνες επιστήμονες.
Η άλλη πρωτοβουλία αφορά στο πρώτο δίκτυο νοσοκομείων για άγρια ζώα σε έκταση 42 στρεμμάτων στην Πεντέλη με αναβαθμίδες που χρειάζονται έτσι ώστε εκεί να μπουν οι κλωβοί των τραυματισμένων πτηνών για να έχουνε ορίζοντα οπτικό και στο υφιστάμενο πέτρινο τριώροφο κτίριο θα στεγαστούν οι υπηρεσίες φροντίδας. Ανάλογα νοσοκομεία θα κατασκευαστούν στη Δωδώνη και τη Θεσσαλονίκη για να καλυφθεί γεωγραφικά η χώρα.
Ο καθ. Ευθ. Λέκκας αναφερόμενος στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στο φυσικό περιβάλλον, υπογράμμισε ότι «αυτό που ζούμε τα τελευταία 2-3 χρόνια με την εκδήλωση καταστροφών είναι μία κανονικότητα και μία πραγματικότητα με την οποία πρέπει να μάθουμε να ζούμε τα επόμενα χρόνια».
Αναφέρθηκε στην έρευνα και στον εντοπισμό περιοχών υψηλής επικινδυνότητας με ισχυρά ακραία φαινόμενα όπως στη Μάνδρα και στο Μάτι που τροφοδοτούνται από την κλιματική κρίση. Υπογράμμισε ότι δεν είναι μόνο τα εδάφη που εύκολα διαβρώνονται αλλά και οι ογκόλιθοι και οι κορμοί που παρασύρονται από τα ίδια τα έργα για τη μείωση της διάβρωσης και έφυγαν από τη θέση τους. Ενδεικτικά ανέφερε την Κινέτα μπλόκαραν στο Μυλοπόταμο στη γέφυρα και από εκεί ξεκίνησε το πλημμυρικό φαινόμενο. Επέστησε την προσοχή στην κατασκευή των αντιπλημμυρικών. Πρότεινε να γίνονται με επιστημονική έρευνα ώστε να αποδώσουν και να βελτιωθεί ουσιαστικά η ανθεκτικότητα της περιοχής. Δεν ωφελεί να κάνουμε έργα τα οποία θα επιβαρύνουν την κατάσταση όπως είδαμε στην περίπτωση της Κινέτας με τα πλημμυρικά φαινόμενα ή τα κορμοδέματα στο ίσιωμα ή εκεί που δεν υπάρχει διάβρωση.
Σε ό,τι αφορά τους σεισμούς τόνισε ότι υπάρχει σχετική τεχνογνωσία για το πώς λειτουργούν τα ρήγματα στην Αττική. Χαρακτήρισε αναγκαία τη δρομολόγηση υποθαλάσσιας γεωφυσικής έρευνας στο Σαρωνικό και τον Ευβοϊκό προκειμένου να δούμε τις δομές και να εκτιμηθεί από εκεί ο κίνδυνος.
Ο κ. Λέκκας υπογράμμισε ότι η ετοιμότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο δεύτερο στάδιο της έκτακτης αντιμετώπισης των καταστροφών. Τόνισε ότι απαιτείται νέος σχεδιασμός και αναφέρθηκε στο Μεταπτυχιακό «Στρατηγικές διαχείρισης καταστροφών και κρίσεων» που υπάρχει στο ΕΚΠΑ και «αναλύονται όλα αυτά τα θέματα».
Από το ΕΑΑ ο Χρ. Κοντοές, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα εκτίμησης πλημμυρικού κινδύνου, επισήμανε την παντελή έλλειψη γνώσης των παρεμβάσεων της φύσης και του ανθρώπου στο τοπίο όπου υπάρχουν κλειστοί αγωγοί, αχαρτογράφητα ρέματα, επικίνδυνες δομήσεις και ρωγμές κ.α. Έκανε λόγο για τα προβλήματα προστασίας που αντιμετωπίζουν οι πόλεις και οι οικισμοί πλησίον ή επάνω σε τμήματα ρεμάτων, επισημαίνοντας ότι καθιστάτε αδύνατη η ακύρωση του κινδύνου όταν «στις εκβολές του ρέματος υπάρχουν σπίτια τα οποία οριοθετούν το ρέμα με παράθυρα ανοιχτά προς αυτό» όπως π.χ. ρέμα της Πικροδάφνης που διέρχεται αρκετούς δήμους της Ν. ΝΑ Αττικής. Τόνισε την ομοιότητα περιοχών όπως η Βραυρώνα, το Πόρτο Ράφτη κ.α με το Μάτι και αλλά και τη σημασία της έγκαιρης αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων που ακολουθούν, στις πυρόπληκτες περιοχές.
πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ